شرط ضمن عقد قوانینی در جهت حمایت از حقوق زوجه

توصیه ­ی مهم حقوقی به زوجین

 توصیه ی مهم به زوجین، بالاخص خانم ها این است که درباره ی تمام خواسته های شرعی و عقلانی خود، پیش از ازدواج با همسرشان صحبت کنند و نظر مثبت وی را برای پذیرش درخواست ها جلب کنند. اما آگاه باشید که تنها موافقت شفاهی هیچ ضمانت اجرایی ندارد، پس اگر یکی از شروط گفته شده برایتان حیاتی است، برای قید آن در عقدنامه ابرام کنید. اگر هر فرد به حقوق خود به طور کامل آگاه باشد، از حجم وسیعی از پرونده های حقوقی به طور چشم گیری کاسته خواهد شد.

شروط ضمن عقد

 بر اساس ماده ی 1133 قانون مدنی، در امر ازدواج و نکاح، تنها خواسته های مردان در نظر گرفته شده است، به این معنا که مرد هر گاه خواست می تواند همسر خود را طلاق دهد و در این میان حقی برای زنان قائل نشده است.اما قانونگذاران و فقها و حقوق دانان، در سالهای بعدی، برای محدود کردن اختیار مطلق مرد، شرایطی را برای عقد نامه پیشنهاد دادند که بعدها به شروط ضمن عقد معروف شد.

 شروط ضمن عقد نکاح:

 1)زوجه شرط می کند، هر گاه طلاق بنا به درخواست زوجه نباشد و طبق تشخیص دادگاه، تقاضای طلاق ناشی از تخلف زن از وظایف همسری یا سوءاخلاق و رفتار وی نبوده باشد، زوج موظف است دارایی موجود خود را که در ایام زناشویی با او به دست آورده است، یا معادل آن را طبق نظر دادگاه بلاعوض به زوجه منتقل کند.

تذکر مهم:زنانی که چنین شرطی به سود آنها در صداق نامه شان نیست، می توانند از شوهر خود درخواست کنند که با ضمن عقد دیگری این شرط را بپذیرد، لذا قانونگذار این موضوع را به خانم ها گوشزد کرده است.

اما نکته ای که در اینجا لازم است توضیح داده شود، این است، که تشخیص مقدار اموالی که در زمان زناشویی به دست آمده است؛ به سادگی امکان پذیر نیست و بهتر است که قید زمان از شرط مذکور حذف شود و شوهر ملزم شود، هر وقت بدون دلیل عقلایی زن را مطلقه کند؛ نصف دارایی خود را به همسرش انتقال دهد.

2) زوج به زوجه وکالت بلاعزل با حق توکیل غیر(یعنی می تواند خودش از این حق استفاده کند یا می تواند به کسی غیر از خودش وکالت دهد) می دهد، که در موارد مشروحه ی زیر با رجوع به دادگاه و اخذ مجوز لازم از دادگاه، پس از انتخاب نوع طلاق، خود را مطلقه کند و نیز به زوجه وکالت بلاعزل با حق توکیل غیر می دهد تا در صورت بذل(یعنی این حق را به شوهرش ببخشد) از طرف او، قبول بذل نماید.

3)  زوج به زوجه این اجازه و تعهد را می دهد که در ادامه ی تحصیل تا هر مقطعی که بخواهد آزاد است و وی نمی تواند پس از ازدواج مانع پیشرفت تحصیلی همسرش شود.

4) زوج ضمن عقد متعهد می شود که اگر زوجه مایل به انتخاب شغلی باشد، مانع انتخاب وی نشود و او را در اشتغال یا عدم اشتغال آزاد بگذارد.

5) زوج به زوجه اجازه می دهد که پس از ازدواج برای مسافرت های خارجی منعی نداشته باشد و بتواند آزادانه به کشورهای خارجی سفر کند. این تعهد برای اخذ گذرنامه و تمدید آن، و هر اقدام دیگری صدق می کند.

6) زوج، همسرش را برای تعیین محل زندگی، شهر محل سکونت و مسکن مورد نظر مخیر می کند.

7) زوج متعهد می شود که اگر در آینده طلاقی اتفاق افتاد، حضانت فرزندان با زوجه باشد و در صورت خروج از کشور نیازی به اجازه ی پدر نداشته باشند.

 قبول یا عدم قبول چنین شرطهایی منوط به توافق زوجین پیش از ازدواج است و ممکن است هر فردی بخشی از این شروط را بپذیرد یا با کلیت آن مخالفت کند.

اما بخشی از شروط هم هستند که جزو شرط های باطل به حساب می آیند، به این معنا که قبول تعهد آن شروط، امر ازدواج را دچار ابطال می کند. این شرط ها می توانند به سه دسته ی کلی تقسیم شوند:

شروط بی فایده: شرطی که هیچ منفعت عقلانی در آن وجود نداشته باشد.

-ملزم کردن شوهر به اینکه مسافتی طولانی را با پای پیاده طی کند.